Idzie nowe ISO 13855:2021

Trwają prace nad nową wersją normy określającej na jaką odległość można sięgać przez/nad/pod/obok urządzeń ochronnych. Rewolucja raczej redakcyjna niż merytoryczna.

Projekt liczy 94 strony. Sporo, biorąc pod uwagę, że obecnie obowiązująca wersja mieści się na 54.¹

Nowością jest określenie odległości sięgania pomiędzy promieniem a elementem stałym. Do tej pory jedyną wartością tego typu była dopuszczalna odległość pomiędzy dolną krawędzią kurtyny a posadzką (300 mm), chroniąca przed dostępem całym ciałem. Projekt (rozdz. 8.4) proponuje wartości dla dowolnej odległości. Propozycja jest zresztą dziwna, np. dla urządzeń opto-elektronicznych² (kurtyny, skanery) o zdolności rozpoznawania d⩽20 mm (8.4.2) odległość ma wynosić:

D = 8 (d + H – 14)

gdzie H jest wysokością strefy wykrywania nad podłogą. Rozpoznajemy tu ślady obecnego C = 8 (d – 14), określającego głębokość wnikania między wiązkami kurtyny, przy czym zamiast d (odległości między wiązkami) jest H (odległość wiązki od podłoża). Ale skąd się wzięło d? Zapewne miałoby znaczenie dla skanera optycznego, ponieważ tam krawędź strefy wykrywania nie biegnie wzdłuż ostatniej wiązki, lecz w poprzek wszystkich. W przypadku kurtyny położenie kolejnej wiązki nie ma żadnego znaczenia. Natomiast należałoby uwzględnić możliwość ściśnięcia części miękkich dłoni od strony podłoża (pewnie ok. 2–5 mm), więc zamiast „14” powinno być np. „10”. Prawdopodobnie ktoś uśrednił obie sytuacje.³

Drugą istotną nowością jest określenie odległości pomiędzy strefą wykrywania a przeszkodą materialną, która pozwala na nienadzorowaną obecność osoby. Do tej pory można się było opierać jedynie per analogiam na wymaganiach dotyczących pras (normy typu C), gdzie maksymalną odległość pomiędzy kurtyną a elementami materialnymi określono na 75 mm.⁴ W projekcie normy proponuje się dwa przedziały.⁵ Jeśli najwęższe miejsce znajduje się na wysokości H > 1 m, wówczas dopuszczalny odstęp pomiędzy kurtyną (skanerem) a przeszkodą wynosić ma G ⩽ 145 mm. Dla H ⩽ 1 m:

G ⩽ 25 + H / 15.

Dotychczasowe G = 75 mm dotyczyłoby więc wysokości H = 750 mm.

Projekt definiuje również umożliwiające pozostawanie odległości pomiędzy dwoma elementami materialnymi (np. osłoną blokującą a korpusem), choć to zagadnienie powinno znaleźć się raczej w ISO 13857, omawiającej możliwości ludzkiego ciała w kontakcie z przeszkodami sztywnymi.

Poza tym jest wiele drobnych i mniej drobnych zmian. Dopuszczalna wysokość dolnej krawędzi strefy wykrywania nad podłogą ma wynosić tylko 200 mm⁶ (zamiast obecnych 300 mm). Ale, uwaga, może być 300 mm, „w warunkach przemysłowych, jeśli pozwala na to ocena ryzyka”. Problem polega na tym, że nie ma żadnych kryteriów (poza samą normą), które to ryzyko oceniają.

Zmienia się głębokość wnikania pomiędzy wiązkami świetlnymi. Do tej pory było to wspomniane 8 (d – 14) dla d⩽40 mm oraz 850 mm dla pozostałych. Teraz mają być trzy zakresy:

zdolność rozpoznawania	głębokość wnikania
d ⩽ 20 mm	D = 8 (d – 14)
20 mm < d ⩽ 55 mm	D = 3,4 (d − 7)
d > 55 mm	D = 850 mm

Utrzymany został natomiast podział ostatniego zakresu na d ⩽ 120⁷ mm oraz d > 120 mm. W pierwszym przypadku odległość rozdzielającą⁸ określa się jako S = 1600 × T + 850, zaś w drugim — jako S = 1600 × T + 850.⁹

Czy proponowane zmiany zostaną przyjęte? Projekt jest tak bałaganiarski, że zapewne zajdą w nim jeszcze duże zmiany. Ale poruszone kwestie z pewnością znajdą się w ostatecznej wersji normy.

 
﹏﹏﹏

1. mowa o wersji angielskiej  [⤣]
2. AOPD = active opto-electronic protective device  [⤣]
3. kot i kogut mają średnio po trzy nogi  [⤣]
4. ISO 16092-1, 5.3.2.11.c  [⤣]
5. 4.3.3.2  [⤣]
6. tyle, ile obecnie dopuszcza się pod ogrodzeniem, zgodnie z ISO 11161  [⤣]
7. obecnie: 70  [⤣]
8. wg dotychczasowego nazewnictwa: minimalną  [⤣]
9. – Baco, ile macie owieczek?
   — Białych cy carnych?
   — Białych.
   — 117.
   — A czarnych?
   — Tyz 117.
   — A ile taka owca waży?
   — Biała cy carna?
   — Biała.
   — Z 60 kilo.
   — A czarna?
   — Tyz 60 kilo.
   — A ile taka owca daje wełny?
   — Biała cy carna?
   — Biała.
   — Z 5 kilo.
   — A czarna?
   — Tyz 5 kilo.
   — Baco, a skoro wszystko jest tak samo dla białych i dla czarnych, to czemu stale pytacie czy biała, czy czarna?
   — Aaa, bo białe są moje.
   — A czarne?
   — Tyz moje.  [⤣]